Overslaan en naar de inhoud gaan

Wat is het brouwzaalrendement?

Het is niet mogelijk om het potentieel extract van mout daadwerkelijk te halen. Tijdens het maischen en spoelen zullen er altijd verliezen optreden.

Sommige graankorrels hebben enzymen die makkelijker toegankelijk zijn dan andere graankorrels binnen dezelfde mout. 
Het zal ook niet lukken om bij het spoelen alle suiker uit de bostel te spoelen of je uiteindelijk volume zou te groot worden.
Het potentieel rendement kan dus niet gehaald worden, men spreekt hier van brouwzaalrendement.

Het brouwzaalrendement is dus een getal dat staat voor hoeveel suikers die potentieel in de mout aanwezig zijn, uiteindelijk in de kookketel zullen gebruikt worden. Om dit te bepalen moet je dus het soortelijk gewicht en het volume van het wort meten voor en na het koken. Best doe je dit in graden Plato.

Het brouwzaalrendement ligt meestal tussen de 65 en 80 % en kan best proefondervindelijk vastgesteld worden. Bereken het rendement per brouwsel en na een paar brouwsels weet je je brouwzaalrendement.

Berekenen brouwzaalrendement

Veronderstel

Een storting bestaande uit :

  • 7 Kg pilsmout
    met potentieel extract 80%
    en vochtgehalte 4%
  • 0,5 Kg biscuitmout
    met potentieel extract 80%
    en vochtgehalte 4%

Na koken

  • Een eindvolume van 21 liter

Indien brouwzaalrendement 100% zou zijn

Dan zou het suikergehalte van het wort zo bepaald worden : ( extract pilsmout + extract biscuitmout ) / aantal liters

Voor het extract wordt telkens rekening gehouden met het potentieel extract en het vochtverlies.

( extract mout 1 + extract mout 2 + ... ) / aantal liters = .. gr suiker / liter

In dit geval komt dit dus overeen met :

( (7.000 x 80% x (1 - 4%) + (500 x 80% x (1 - 4%) ) / 21
( (7.000 x 0,8 x 0,96) + (500 x 0,8 x 0,96) ) / 21
5.376 + 384 / 21
5760 / 21
274,29 gram suiker per liter

Eén graad Plato = 1 gram suiker / 100 gram wort

Plato

Aangezien 1 liter wort overeenkomt met 1 Kg, of dus 1000 gram, kunnen we dit omrekenen naar Plato.
Want als we dit delen door 10 hebben we het aantal gram suiker per 100 gram, of de waarde in Plato.

274,29 gram suiker per liter = 27,429 Plato

Bepaal het werkelijke brouwzaalrendement

Nu we weten hoeveel Plato we zouden hebben indien we een brouwzaalrendement van 100% zouden hebben, kunnen we meten en zo bepalen hoeveel het werkelijke brouwzaalrendement nu is.

Bij een brouwzaalrendement van 100% zouden we moeten 27,429 Plato meten.

Als we nu het wort zelf gaan meten en we meten bijvoorbeeld 23 Plato, dan kunnen we het reële rendement bepalen.

Werkelijk brouwzaalrendement =
Gemeten Plato van brouwsel / Plato bij 100% rendement

Gemeten Plato van het brouwsel / Plato bij 100% rendement = werkelijk brouwrendement
23 / 27,429 = 0,84

Procentueel uitgedrukt :
0,84 * 100 = 84%

Het brouwzaalrendement is in dit geval dus 84%

Berekening door middel van SG punten

Bovenstaande berekening kan ook uitgevoerd worden met SG punten.

Er is geen formule voor het omrekenen van Plato naar SG of omgekeerd. Er bestaan wel tabellen die een verband tussen de twee aantonen.
Zo komt 80% potentieel rendement overeen met een SG puntenwaarde van 32.
We rekenen hierbij ook in Kg waardoor we deze formule krijgen :

( (7 x 32) + (0,5 x 32) ) / 21
( 224 + 16 ) / 21
240 / 21
11,43

Hier moeten we niet delen door 10 zoals bij Plato, maar vermenigvuldigen met 10 waardoor we dus verder rekenen met 114,3

Als we nu in het wort een SG meten van 1,096, dan hebben we onderstaand rendement :

96/114 = 0,84 
Procentueel uitgedrukt : 0,84 x 100 = 84%

Het brouwzaalrendement is in dit geval dus 84%